Trong thời đại bùng nổ của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống xã hội, từ y tế, giáo dục, báo chí cho đến nghệ thuật. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào lĩnh vực tôn giáo, đặc biệt là trong các sự kiện quy mô lớn như Đại lễ Vesak, vẫn còn là điều mới mẻ tại Việt Nam.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tầm nhìn sáng tạo, Vesak 2025 được kỳ vọng là một trong những dấu mốc tiên phong đưa công nghệ AI vào phục vụ cộng đồng phật tử trong và ngoài nước, mở ra hướng tiếp cận hiện đại mà vẫn giữ vững tinh thần từ bi - trí tuệ của đạo Phật.
Khi chatbot AI trở thành “trợ lý số” trong Đại lễ Vesak

Đại lễ Vesak là sự kiện quốc tế có ý nghĩa thiêng liêng đối với hàng triệu phật tử trên toàn thế giới. Không chỉ là dịp kỷ niệm ngày đức Phật Đản sinh, Thành đạo và nhập Niết bàn, Vesak còn là nơi hội tụ của tinh thần hòa bình, lòng từ bi và hợp tác liên tôn giáo.
Để phục vụ lượng lớn đại biểu, tăng ni và phật tử trong nước cũng như quốc tế, công tác tổ chức cần đến sự chuẩn bị chu đáo cả về hậu cần, truyền thông, điều phối và tiếp nhận thông tin.
Trong bối cảnh đó, chatbot AI - một hình thức trợ lý ảo thông minh, đã được nghiên cứu và đưa vào thử nghiệm nhằm hỗ trợ toàn diện cho sự kiện Vesak 2025.
Hệ thống chatbot sẽ được tích hợp trên các nền tảng phổ biến như website chính thức của Đại lễ, Facebook Messenger, Zalo và các ứng dụng nhắn tin thông dụng.
Nhờ khả năng giao tiếp tự nhiên bằng tiếng Việt và tiếng Anh, chatbot có thể cung cấp thông tin về chương trình, địa điểm, lịch trình, hướng dẫn tham dự, giải đáp các câu hỏi thường gặp một cách nhanh chóng và liên tục 24/7.

Điều đặc biệt là chatbot không chỉ hoạt động theo mẫu có sẵn mà được huấn luyện để hiểu ngữ cảnh câu hỏi và phản hồi linh hoạt, giúp người sử dụng cảm thấy thân thiện, gần gũi như đang trò chuyện với một trợ lý thật sự. Đây là bước đi đáng chú ý, cho thấy tinh thần chủ động ứng dụng công nghệ để mang lại trải nghiệm tiện lợi, văn minh cho cộng đồng phật tử trong thời đại số.
Hợp tác công nghệ và tinh thần phụng sự
Được biết, việc xây dựng và vận hành hệ thống chatbot AI phục vụ Vesak 2025 tại Việt Nam có sự tham gia hỗ trợ kỹ thuật từ các chuyên gia hàng đầu trong ngành công nghệ thông tin, tiêu biểu như anh Đinh Hoàng Kiên (*), người có kinh nghiệm triển khai nhiều giải pháp số trong các hoạt động Phật giáo.
Việc phát triển một hệ thống AI không đơn thuần là lập trình máy móc, mà đòi hỏi sự kết hợp giữa công nghệ và hiểu biết sâu sắc về Phật pháp, lễ nghi và tâm lý người sử dụng.
Không giống như các chatbot thương mại, chatbot phục vụ Vesak phải thể hiện được sự khiêm nhường, từ bi và ngôn ngữ nhẹ nhàng đặc trưng của đạo Phật.
Quá trình huấn luyện chatbot cũng được thực hiện dưới sự giám sát nội dung của các vị tăng sĩ và chuyên gia Phật học, đảm bảo tính chính xác, nghiêm túc mà vẫn thân thiện với người dùng đại chúng.
Bước tiến của Phật giáo Việt Nam trong thời đại số
Trong dòng chảy hội nhập quốc tế, Phật giáo Việt Nam không chỉ kế thừa những giá trị truyền thống mà còn chủ động tiếp nhận tinh hoa của thời đại. Việc triển khai chatbot AI tại Vesak 2025 là một ví dụ rõ ràng cho thấy Phật giáo hoàn toàn không tách rời thời đại, mà luôn tìm cách thích ứng, sáng tạo để truyền tải thông điệp giác ngộ bằng những phương tiện thiện xảo phù hợp với căn cơ của con người thời nay.

Sự kết hợp giữa công nghệ và tâm linh, giữa trí tuệ nhân tạo và trí tuệ con người không hề mâu thuẫn, trái lại còn bổ sung và nâng đỡ nhau nếu được định hướng đúng đắn. AI có thể giúp Phật giáo tiếp cận nhanh hơn với giới trẻ, với cộng đồng quốc tế và với những ai chưa từng có cơ hội tiếp cận giáo lý nhà Phật.
AI cũng là phương tiện để biểu hiện tinh thần phục vụ vị tha, bằng cách làm nhẹ đi gánh nặng tổ chức, hỗ trợ con người trong những công việc lặp lại, để họ có nhiều thời gian hơn dành cho tu tập và chia sẻ.
Thách thức và cơ hội
Tất nhiên, việc đưa AI vào các hoạt động tôn giáo vẫn còn không ít thử thách. Sự thiếu hụt đội ngũ chuyên môn có thể am hiểu đồng thời cả công nghệ và Phật học là một trong những rào cản lớn. Thêm vào đó là yêu cầu cao về mặt nội dung, ngôn ngữ và tính phù hợp trong giao tiếp đạo đức, vốn là những yếu tố không dễ lập trình.
Trên tinh thần cởi mở, học hỏi và cộng tác, các nhà tổ chức Đại lễ Vesak 2025 đang từng bước tháo gỡ khó khăn, đồng thời mở đường cho nhiều sáng kiến công nghệ tôn giáo trong tương lai.
Không chỉ dừng lại ở chatbot, nhiều chuyên gia công nghệ Phật giáo còn kỳ vọng các ứng dụng AI có thể phát triển xa hơn nữa, như hệ thống hướng dẫn nghi lễ bằng thực tế tăng cường (AR), bản đồ hành hương thông minh, phiên dịch đa ngôn ngữ tự động tại hội trường, hay nền tảng học Phật trực tuyến tích hợp AI tương tác theo cấp độ tu học.
Vesak 2025 hứa hẹn sẽ không chỉ là một sự kiện mang đậm sắc màu tâm linh mà còn là một bước ngoặt trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào đời sống tôn giáo. Chatbot AI là minh chứng cho việc Phật giáo Việt Nam đang chủ động tiếp cận thời đại mới bằng tinh thần nhập thế, sáng tạo và phụng sự. Đây không chỉ là công cụ công nghệ, mà còn là biểu hiện của một “bàn tay số” nối dài từ lòng từ bi - trí tuệ, sẵn sàng phục vụ tất cả chúng sinh trong kỷ nguyên mới.
Tác giả: AI-THƯỜNG NGUYÊN

* Đinh Hoàng Kiên là một chuyên gia trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam. Anh là nhà sáng lập của VedaX, một nền tảng AI tập trung vào các ứng dụng như xử lý hình ảnh, nhận diện vật thể, khuôn mặt và cử chỉ, cũng như nhận diện giọng nói và phân biệt tiếng ồn . Anh từng là sinh viên khóa đầu tiên của FUNiX, một chương trình đào tạo trực tuyến về công nghệ thông tin, và đã chia sẻ kinh nghiệm xây dựng ứng dụng AI trong các sự kiện như xDay do FUNiX tổ chức .
Ngoài ra, Đinh Hoàng Kiên cũng là người sáng lập và Giám đốc điều hành của THEHEGEO, một công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ. Anh đã tham gia Vietnam Innovation Challenge, một chương trình nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, với vai trò là nhà sáng lập VedaX .
Với nền tảng chuyên môn vững chắc và kinh nghiệm trong lĩnh vực AI, Đinh Hoàng Kiên đang đóng góp tích cực vào việc phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam.
Bình luận (0)