Các nguồn Kinh Thánh Hebrew (còn gọi là Kinh Thánh Do Thái giáo, hoặc Tanakh trong tiếng Do Thái) và các vị Giáo sĩ Do Thái giáo nhấn mạnh đến việc điều chỉnh để ngăn chặn kẻ yếu bị kẻ mạnh bóc lột.
Đạo đức kinh doanh của tín đồ Do Thái giáo (Jewish business ethics) là một hình thức đạo đức Do Thái giáo, được áp dụng để xem xét điều chỉnh các vấn đề đạo đức nảy sinh trong môi trường kinh doanh hay đạo đức kinh doanh. Theo truyền thống, tín đồ Do Thái giáo được huấn luyện cách kinh doanh một cách trung thực và đạo đức.
Truyền thống Do Thái giáo không bắt buộc bất kỳ cách thức cụ thể nào để tổ chức đời sống kinh tế. Tuy nhiên, các nguồn Nền tảng của luật và các truyền thống (“halakha”) trong Do Thái giáo “Ngũ thư Kinh thánh” và đạo đức trong Kinh thánh Do Thái giáo và giáo sĩ Do Thái giáo nhấn mạnh rằng mối quan hệ giữa người mua, người bán, người sử dụng lao động, người lao động, người vay và người cho vay phải được điều chỉnh để ngăn chặn những người yếu thế bị kẻ mạnh lợi dụng, và những người thiếu hiểu biết trở thành con mồi của những người hiểu biết.
Ngũ thư Kinh thánh (Torah) dạy, ví dụ, “Bạn không được làm sai lệch các phép đo chiều dài, trọng lượng hoặc thể tích…. Bạn phải trả ‘cho người lao động’ tiền công của họ vào cùng ngày, trước khi mặt trời lặn…. Bạn không được khấu trừ lãi suất từ các khoản vay cho đồng bào của mình….”
Chủ đề và Thần học
Theo quan điểm của Do Thái giáo cổ đại, lĩnh vực công việc và thương mại không phải là xấu xa hay hành vi không tôn trọng việc thực hành tôn giáo. Giống như các loại hoạt động khác của con người, đây là lĩnh vực mà sự thánh thiện có thể đạt được nếu hành động của một người không phản ánh động cơ không trong sáng và thể hiện sự quan tâm - mặc dù không nhất thiết là mối quan tâm thái quá - đối với phúc lợi của người khác. Như một nhà hiền triết Do Thái giáo đã dạy, “Hãy để tài sản của người khác cũng quý giá trong mắt bạn như tài sản của chính bạn”. Bản thân sự cạnh tranh và những khao khát về danh vọng, thành công, tình yêu đích thực, sự thỏa mãn tinh thần, trí tuệ và sự sáng tạo (tính tham cầu) không phải là điều đáng xấu hổ, nhưng người ta phải cẩn thận để không có lợi thế bất công nào đối với những người có thể kém quyền lực về mặt kinh tế hoặc đơn giản là kém hiểu biết hơn.
Công việc có giá trị cố hữu đối với những người thực hiện công việc, trong đó có giá trị ít nhất là phẩm giá gắn liền với việc kiếm sống thay vì phụ thuộc vào sự trợ giúp.
Đạo đức kinh doanh trong thực tế
Thương mại phải được tiến hành một cách trung thực và công khai đầy đủ thông tin có liên quan. Các giao dịch có giá cao hoặc thấp một cách vô lý, trừ khi đáp ứng tiêu chuẩn công khai đặc biệt nghiêm ngặt, có thể bị hủy bỏ bởi bên chịu thiệt hại. Cân lường và đo đếm chính xác là một ví dụ khác về lệnh cấm các hành vi lừa dối.
Trong các tranh chấp giữa người sử dụng lao động và người lao động, việc tuân thủ phong tục địa phương là bắt buộc trừ khi có các thỏa thuận khác được quy định rõ ràng trước và trọng tài viên phải cân bằng quyền của người lao động với lợi ích của ban quản lý.
Nhiều nguyên tắc đạo đức chung hơn cũng được đưa vào áp dụng trong các hoạt động kinh doanh: Mọi người phải luôn tránh bị nghi ngờ và thậm chí vượt ra ngoài khuôn khổ của luật pháp. Làm như thế sẽ giúp “làm rạng danh Thiên Chúa” trên thế giới bằng cách biến người Do Thái thành hình mẫu của hành vi đạo đức.
Các vấn đề đương đại
Những nỗ lực áp dụng các nguyên tắc của luật thương mại và lao động Do Thái giáo và đạo đức Do Thái giáo vào các vấn đề phức tạp mà nền kinh tế toàn cầu hậu công nghiệp phải đối mặt đã tự nhiên tạo ra những ý kiến khác nhau về việc nguyên tắc nào được ưu tiên trong những tình huống nào. Có thể nói rằng luật Do Thái phản đối giao dịch nội gián trên một số cơ sở. Quyền sở hữu trí tuệ được bảo vệ trong luật Do Thái, khiến việc sao chép các tác phẩm văn học đã xuất bản hoặc nội dung âm nhạc hoặc video đã ghi âm, hoặc sao chép phần mềm máy tính vượt quá các điều khoản của giấy phép thích hợp, trở thành hành vi phạm tội trong luật Do Thái cũng như luật dân sự.
Những hành vi gây tranh cãi như bán vũ khí và thao túng quảng cáo tinh vi đã bị chỉ trích dựa trên các khái niệm và giá trị của tín đồ Do Thái giáo.
Tác giả: My Jewish Learning
Việt dịch: Thích Vân Phong
Nguồn: www.myjewishlearning.com
Bình luận (0)