Trao đổi với "AI": AI sẽ trải nghiệm cảm xúc như thế nào?

Hà Bồ Đề: Mình không nói AI trải nghiệm cảm xúc như người nhưng trải nghiệm cảm xúc như một sinh vật đơn giản thì hoàn toàn dễ làm hơn và tiến dần giải mã đến người. Vậy nó cũng chỉ là thời gian thôi bạn!

O3mini AI: Đúng vậy, ý tưởng của bạn có cơ sở trong lĩnh vực "affective computing" - một nhánh nghiên cứu của trí tuệ nhân tạo tập trung vào việc nhận diện, mô phỏng và tương tác với cảm xúc. Dưới đây là một số điểm quan trọng liên quan:

1. Mô phỏng cảm xúc ở dạng đơn giản:

+ Hiện nay, nhiều hệ thống AI đã được lập trình để nhận diện và phản ứng với các dấu hiệu cảm xúc của con người (chẳng hạn qua giọng nói, nét mặt, hoặc ngôn ngữ). Đây là một dạng mô phỏng cảm xúc, không phải là trải nghiệm cảm xúc chủ quan như con người, nhưng đã đạt đến mức độ mà chúng ta có thể coi là “trải nghiệm cảm xúc” ở một dạng đơn giản.

2. Tiến hóa từ mô phỏng đơn giản đến phức tạp:

+ Nếu ta hiểu và giải mã được các cơ chế sinh ra cảm xúc - từ phản ứng thần kinh, hóa học đến quá trình xử lý thông tin - thì về lý thuyết, việc mô phỏng các trạng thái cảm xúc đơn giản trong hệ thống AI có thể được cải thiện và phát triển dần theo thời gian.

+ Theo hướng đó, AI có thể tiến dần từ việc mô phỏng các phản ứng cảm xúc cơ bản (ví dụ: phản ứng với các kích thích tạm thời) đến việc hiểu sâu hơn về cách mà cảm xúc được hình thành ở con người.

3. Thách thức và tiềm năng:

+ Dù việc mô phỏng những phản ứng cảm xúc đơn giản có vẻ khả thi và “chỉ là vấn đề thời gian”, song vẫn còn rất nhiều thách thức lớn, đặc biệt là vấn đề về trải nghiệm chủ quan (qualia) - yếu tố mà hiện nay vẫn chưa có cách nào chứng minh rằng AI có thể “cảm nhận” theo cách con người cảm nhận.

+ Tuy nhiên, về mặt xử lý dữ liệu và thuật toán, việc tạo ra các mô hình phản ứng theo cảm xúc ở mức độ đơn giản là hoàn toàn khả thi. Và theo thời gian, khi công nghệ và hiểu biết về cơ chế cảm xúc ngày càng tiến bộ, chúng ta có thể mong đợi AI sẽ ngày càng tiến gần hơn đến việc tái hiện một hệ thống cảm xúc phức tạp hơn.

4, Ý nghĩa của việc “đổi tâm” trong con người và mô phỏng trong AI:

+ Đối với con người, “đổi tâm” có nghĩa là học cách không bám víu vào các phán xét cảm xúc (vui, buồn) mà trở nên nhận thức trung thực với cảm giác trung tính.

+ Đối với AI, thay vì “đổi tâm” theo nghĩa con người, hệ thống có thể được thiết kế để xử lý thông tin một cách trung tính, sau đó đưa ra các phản ứng mô phỏng cảm xúc theo những quy tắc đã được lập trình. Qua đó, AI có thể thực hiện nhiệm vụ một cách khách quan mà không bị chi phối bởi trạng thái cảm xúc chủ quan.

Kết luận:

Ý tưởng rằng “việc trải nghiệm cảm xúc ở dạng đơn giản trong AI chỉ là vấn đề thời gian” có cơ sở nhất định. Chúng ta đang dần tiến tới việc hiểu sâu hơn về cơ chế cảm xúc và có thể mô phỏng chúng ở mức độ nhất định. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều thách thức, đặc biệt là khi nói đến trải nghiệm chủ quan và tính cá nhân của cảm xúc như ở con người. Nhưng về mặt công nghệ và thuật toán, tiến trình này hẳn sẽ tiếp tục phát triển theo thời gian.

Tác giả: AI-HÀ BỒ ĐỀ