PGs Ts vật lý Hà Vĩnh Tân và chùm thơ "Diệu Giác"

DIỆU GIÁC

(Thơ thiền)

LỜI TỰA

“Tập thơ” này, được hoàn thành và xuất bản lần đầu gồm năm “Chùm thơ” với các tựa đề: “Học Đạo”, “Bụt Nơi Ta”, “Chân Như”, “Diệu Giác” và “Vô Vi”. Tập thơ được mở đầu với bài “Thiền Duyệt” và chia tay với bài “Thời Gian”.

Mỗi “Chùm thơ” đều gồm có 3 “Cặp thơ”, như mỗi ngón tay có 3 đốt (đầu, giữa và cuối), để dễ nhớ xin gọi là: “cặp Khai”, “cặp Giải” và “cặp Kết”. Mỗi Cặp chỉ có 2 hoặc 3 bài thơ ngắn. Cặp 2 bài gọi là “cặp Đôi” hoặc “cặp Đối”, cặp 3 bài gọi là “cặp Bình hòa” hoặc “cặp Chân vạc”.

Mỗi Bài thơ không thể tách khỏi các bài khác trong cùng một cặp thơ. Mỗi Cặp thơ không tách ra khỏi Chùm thơ. Mỗi Chùm thơ lại liên kết với bốn Chùm thơ kia thành đủ… “năm ngón tay” nhịp nhàng trong một “Tập thơ” như một “bàn tay Phật pháp”. Bàn tay Phật pháp lại buông nắm thảnh thơi, tùy duyên mà… điều phục tâm ý cùng đãi người tiếp vật.

Phật pháp vốn không lời. Ngôn từ đặt ra chỉ là phương tiện mô tả hay chuyển tải nhận thức (một cách gần đúng hoặc chưa đúng) về đối tượng. Bởi “Khai quyền thì phương tiện có muôn pháp, hiển thật thì hội ngộ về một tâm”; “Diệu lý của Phật pháp chẳng dính dáng gì đến văn tự ngôn ngữ, bặt hết mọi hý luận, bản tế trong lặng tròn đầy, ba đời chư Phật cuối cùng đành ngậm miệng không lời, nhiều đời chư tổ rốt ráo cũng im hơi lặng tiếng. Nên Đức Thế Tôn giơ cành hoa chỉ cho đại chúng, ngài Ma-ha-ca-diếp khế hội mỉm cười, thầy trò bốn mắt nhìn nhau, huệ nhãn chiếu sáng lẫn nhau, thầm lặng ấn tâm, phó pháp truyền y nối vị Tổ” (trích lời Thiền Sư Chân Nguyên).

Những bài thơ này thường sinh ra bất chợt, như cảm tác từ nội tâm thấm ít nhiều Pháp vị, nên tạm gọi là “thơ thiền”; lại dùng nhiều “pháp ngữ” của nhà Phật để biểu đạt, nên hẳn còn có nhiều chỗ cần chú giải, kính mong quý độc giả lượng thứ và góp ý.

Tác giả hoan hỷ xin được chuyển tập thơ nhỏ này đến các phật tử cùng các bạn yêu thơ gần xa.

1- HỌC ĐẠO

HỌC ĐẠO

Học Đạo lòng ta… thỏa nguyện cầu,

Xả buông vạn sự… chấp gì đâu,

Quay về lạc trú… nơi Tâm Bụt,

Tuệ giác, tình thương… hạnh phúc giầu.

 

ƠN THẦY

Tỉnh ngộ bởi duyên… được gặp Thầy,

Truyền lời Phật dạy… đến nơi đây:

Tâm ta vốn cũng… đồng Tâm Phật.

Nguyện phát cùng khai…Ngọc quý này.

 

THIỀN NIỆM

Sống sao… lòng thật thảnh thơi,

Xem đời như cuộc… dạo chơi sơn hà,

Năm châu… ấm một mái nhà,

Tình thương hiểu biết… là quà Phật ban.

 

Dù xuống biển… dẫu lên ngàn,

An nhiên tự tại… lạc quan tu Thiền,

Chính niệm tuệ giác… kết liền,

Từ bi hỷ xả… mãn viên giữa trần.

 

THIỀN HÀNH

Bước chân, hơi thở… nụ cười,

Ba phép chính niệm… của người thảnh thơi.

Đặt bước là đã… tới nơi,

An trú hiện tại… đất trời nở hoa.

 

Thở sâu, êm nhẹ… bình hòa,

Thân tâm tạo hợp… một tòa kỳ quan.

Cười nụ thấu hiểu… dung khoan,

Não phiền tan biến… hân hoan ngập lòng,

 

HÀNH XẢ

Hành xả công năng… thật nhiệm mầu,

Chịu đòn mạ lỵ… có sao đâu,

Ung dung chính pháp… sâu tâm khảm,

Tỏa ngát hương sen… ao bùn nâu.

 

NỤ CƯỜI

Hàm tiếu, nụ cười… thoảng trên môi,

Tâm thân hòa nhịp… nhất như rồi,

Mặt trời chính niệm… soi khắp nẻo,

Quán sát từ hoà… mọi sự trôi.

 

2 - BỤT NƠI TA

BỤT HIỆN

Dáng Bụt điềm đạm… uy nghi,

Lời  Người - nguồn Huệ … ấm đi vào lòng,

Người đến độ kẻ… long đong,

Mắt Người thấu hiểu… ước mong muôn loài.

 

VỊ THA

Bụt đâu tu sống… bởi riêng mình

Muôn niệm, dụng tâm… vị chúng sinh,

Từ bi, Trí huệ - khai Kiến Tính,

Thanh tịnh, Vị tha - khởi Tâm Minh.

 

PHẬT PHÁP

Tâm viên, Ý mã… khổ làm sao,

Sai khiến ta đi… khắp nẻo nào,

Ơn Phật ban cho… Pháp mầu nhiệm,

Phục Tâm, kiềm Ý… tuyệt biết bao.

 

SONG TU

Tịnh Độ cùng Thiền… quyện hòa nhau,

Pháp môn mầu nhiệm… diệt khổ đau,

Song tu đạt quả… Phúc và Huệ,

Viên mãn cuộc đời… nay và sau.

 

THIỀN ĐỊNH

Thiền - tự tính… Định - tự tâm,

Lục trần chẳng nhiễm… lặng câm niệm tồi,

Đứng, đi, nghĩ, nói… nằm, ngồi,

Tịnh, vô chướng ngại… bao hồi chân tu.

 

CỰC LẠC

Tâm tịnh… Cực lạc hiện bày,

Đưa mình về lại… phút này với Ta,

Tính Giác… là Phật Di Đà,

Bóng trăng tỏ hiện… đáy hồ lặng trong.

 

BÌNH TÂM

(Mặc Kệ Bát Phong)

Dù Thua - Được… tâm không xao xuyến,

Gặp Nhục - Vinh… lòng vẫn thản nhiên,

Mặc Khen - Chê… tâm luôn an tịnh,

Kệ Khổ - Vui… lòng mãi bình yên.

 

BỤT NƠI TA

(Tam Tâm Phật)

Pháp thân - thanh tịnh trang nghiêm,

Báo thân - công đức mãn viên đời đời,

Hóa thân - diệu dụng nơi nơi,

Tam thân Phật hiện - rạng ngời Nhân gian.

 

VÃNG SANH

Thấu rõ, Buông bỏ… Tùy duyên,

Lòng hằng niệm Phật… nhất nguyền Vãng sanh,

Sen thơm ngát…  thắm một cành,

Tây phương Cực lạc… viên thành Đạo Chân

 

3 - CHÂN NHƯ

BÁT NHÃ

(Bát Nhã Hạnh)

Chọn được… việc đáng làm,

Làm tốt… việc đang làm,

Vị tha… lòng rộng mở,

Hạnh phúc… bừng tỏa lan.

 

Chí nguyện… cùng Tâm tu,

Ngôn hạnh… hoà nhất như,

Bát nhã… ngọn đuốc Huệ,

Rọi đường… bậc Chân tu.

 

BỒ ĐỀ

(Bồ Đề Tâm)

“Tâm không” như… rễ chùm vững chãi,

“Trí thông” tựa… thân thẳng dẻo bền,

“Ngôn chánh” là … lá cành tươi tốt,

“Hạnh lành” đấy…  hoa nụ thắm tươi.

 

Thành quả tròn đầy - công tu dưỡng,

Thơm ngon ngọt bổ - vị chẳng lường,

Người hiền tạo phúc - ngàn người hưởng,

Cây quý nở hoa - vạn lây hương.

 

LỤC THÔNG

Lục căn mê đắm… tâm chẳng thông,

Lục tặc khiến đời… mãi lông bông,

Theo Phật tấn tu… Đạo Tỉnh giác,

Lục căn thuần tịnh - Lục thần thông.

Phật pháp tựa như… bè vượt sông,

Giúp ta đoạn dứt… bụi trần hồng,

Sông Mê biển Khổ… dần vượt hết,

Đến bến rời bè… lại về Không.

 

CHÂN NHƯ

Vượt qua Sáu Thức… quậy lăng xăng,

Gặp Thức Bảy Si… níu lằng nhằng,

Bình tĩnh lặng thinh… chinh phục nốt,

Nhập vào Thức Tám… Giác vạn năng.

Phật Pháp - ngón tay… chỉ mặt trăng,

Lái tàu nương ánh… đèn hải đăng,

Đến bờ Giác ngộ… buông bỏ hết,

Chứng nhập Chân Như… thể Niết Bàn.

 

KIẾN TÍNH

Bất nhị - hữu nhị thành vô nhị,

Vô niệm - nơi niệm mà không niệm,

Vô tướng - nơi tướng luôn lìa tướng,

Vô trụ - đối cảnh tâm lặng không.

Pháp môn Bất nhị… xưa tới nay,

Vô niệm làm tông… vốn tỏ bày,

Vô tướng làm thể… không dao động,

Gốc là Vô trụ… Kiến Tính ngay.

 

THÀNH PHẬT

Trải qua ma khảo… biết bao lần,

Thành Phật bão giông… chẳng ngại ngần,

Vượt nạn phục ma… thành tiên thánh,

Chẳng ma chẳng nạn… chẳng thành nhân.

Giác tính Như Lai... ở Tự tâm,

Hào quang chiếu diệu... khắp xa gần,

Thân - tâm như một... thanh tịnh thể,

Ta - Phật chẳng hai... chuyển pháp luân.

 

4 - DIỆU GIÁC

ÁNH ĐẠO VÀNG

Tâm thông… hết thảy đều thông,

Tâm mê có mắt… mà không thấy đàng,

Phật trao ta… Ánh đạo vàng,

Tự mình khám phá… thiên đàng tự tâm.

 

TÙY DUYÊN

Vạn pháp thế gian… thảy tùy duyên,

Tử sinh, thành hoại… lẽ tự nhiên,

U mê, chấp trước… gây phiền não,

Buông chấp bỏ mê… đặng an nhiên.

 

TỨ THẦN TÚC

Nguyện cầu tha thiế… đáy lòng ta,

Tinh tấn công phu… nương Phật Đà,

Nhất tâm như núi… không lay chuyển,

Quán phá U minh… ngựa phi xa.

 

CHÍNH - TÀ

Hành Đạo hiển Chính… dẹp Tà,

Hết Tà buông Chính… mới là tịnh thanh,

Quán soi  mê - ngộ… dữ - lành,

Lỗi mình gắng sửa… chẳng tranh với người.

 

CHÍNH QUẢ

Siêng năng tưới Pháp… khắp vườn tâm,

Thiền khéo hạt Linh… sẽ nảy mầm,

Tinh tấn, công phu… chăm cây lớn,

Bồ Đề Chính Quả… ắt đầy mâm.

 

NIẾT BÀN

Nhân duyên gặp Pháp... liễu Tâm kinh,

Chợt thoáng ngộ ra... bản tính mình,

Chứng nhập Chân Như... lòng tịch mịch,

Bừng lên Trí Huệ... đỉnh quang minh.

 

DIỆU GIÁC

Định Tâm, Huệ Nhãn... mở bừng ra,

Chiếu phá lầm mê... cõi Ta bà,

Kiến Tính, Minh Tâm... hai mà một,

Đạo mầu thành Phật... tại lòng ta.

 

Giác Tính đủ luôn... tự Tâm mình,

Xưa nay không diệt... cũng không sinh,

Tịnh thanh vốn gốc... không lay động,

Vạn pháp năng sinh... tự Tâm Linh.

 

Niệm chân hễ khởi... thảy đều chân,

Muôn cảnh như như... mặc xoay vần,

Tâm vẫn như như... Tâm chân thật,

Nhập Tri Kiến Phật... Diệu Giác Tâm.

 

5 - VÔ VI

VÔ NGÃ

Chấp Ngã… kiêu mạn, tự tôn,

Phân biệt, tranh cãi… thua hơn tối ngày,

Vô ngã… Chân lý hiện bày,

Bình đẳng tỉnh giác… tâm đầy lạc an.

 

VÔ CHƯỚNG

Tịnh tâm chẳng khởi… những độc tà,

Phiền não chướng phàm… lấy đâu ra ?

Nghiệp chướng không gieo… sao lo tội ?

Ung dung,“Báo chướng”… khỏi can qua.

 

VÔ VI

“Chẳng nghĩ”… ta vẫn hiện tiền,

Bên tai lời tổ… “thánh hiền vô vi”.

Tâm ý… lặng rỗng một khi,

Trí huệ bừng mở…Từ bi dâng trào.

 

ĐỜI ĐẠO

Bình thường Tâm… tức Đạo rồi

Mây bay theo gió… nước trôi xuôi dòng.

Sống Đời… cốt ở tấm lòng,

Từ bi Trí huệ… thong dòng tâm hồn.

 

NHƯ LAI

Phật Tính vốn là… “Tính chẳng hai”,

Thế gian nào có… “Đúng” hay “sai” ,

Chính tâm, trung đạo… lìa sinh tử,

Kiến tính - tự lòng… hiện  Như Lai.

 

NHƯ NHƯ

Tướng, Danh, Phân biệt… ấy hướng mê,

Chính trí, Như như… thuận lối về.

Lạc nẻo Đắm mê… vòng sinh tử,

Ngộ đường Tỉnh giác… thẳng về Quê.

 

PHÁP HOA

Thế Tôn xưa hiện… giữa cõi đời,

Cảm lộ nhiệm mầu… tưới khắp nơi,

Gian thế bao người… bừng thức tỉnh,

Ngộ tri kiến Phật… Tâm rạng ngời.

 

NIÊM HOA

(Niêm hoa vi tiếu)

“Ngậm lời” Phật Tổ… dạy truyền ta,

“Ngâm nghĩa” Từ bi… sống vị tha,

“Ngẫm ý” Diệu linh… vô niệm khởi,

Chân như “Ngấm lý”… mỉm cười hoa.

 

6 - DIỆU TÂM

CỖ XE NHÀ PHẬT

(Phật Thừa)

Trí tuệ, sức sống… thời gian,

Ba viên ngọc quý… ngàn vàng khôn mua,

Đời bao vui-khổ… được-thua,

Đường tới hạnh phúc… Phật Thừa đón đưa.

 

KHAI TÂM

Trí huệ Bồ đề… sẵn trong ta.

Bởi lòng mê muội… chẳng nhận ra,

Ơn thầy Giác ngộ… khai tâm sáng,

Rõ bản tính ta… Tính Phật Đà.

 

Bậc trí, người mê… tính Phật đồng,

Là mê hay trí… chỉ tại lòng,

Lòng mê - đời gọi… người mê tối,

Tâm ngộ - xứng danh… bậc Trí thông.

 

ÁNH TRĂNG

(Chân như)

Như nổi, như chìm… giữa biển khơi,

Chẳng trong, chẳng đục… chẳng đầy-vơi,

Không hay, không dở… không sai-đúng,

Lúc hợp, lúc tan... vẫn vậy thôi.

 

Khi tỏ, khi mờ… bạn với mây,

Chẳng đi, chẳng đến… chẳng đông-tây,

Không mừng, không giận…  không ưa-ghét,

Như thật, như hư... mãi như vầy…

 

NGỘ ĐẠO

Phật Tâm sẵn có… chẳng phải cầu,

Trí Huệ thường sinh… khỏi đợi lâu,

Tự Tính dung thông… muôn vạn pháp,

Đạo Chân chỉ lối… thoát nẻo sầu.

 

Lý Bất biến… Sự Tuỳ duyên,

Thể thường Thanh tịnh… Dụng quyền Vạn năng,

Tính Chân như… Tướng  lăng xăng,

Đời vòng mê khổ… Đạo hằng sáng soi.

 

ĐẠO CHÂN

Theo Duyên lòng chẳng… quên Nhân,

Sống Đời, thường nhớ… Đạo Chân nhiệm mầu,

Phật tâm vốn có… khỏi cầu,

Trí huệ Ngọc sáng… trong bầu Từ bi.

 

Nơi Hữu vi… nhập Vô vi,

Thong dong… trong Tứ Uy nghi… Tâm bình.

Thiền là… Vọng niệm chẳng sinh,

Định là Giác tính… bình minh trở về.

 

Chuyển Phiền não… thành Bồ đề,

Chúng sinh thành Phật… mọi bề Quang minh,

Nơi Sinh diệt… thấy Vô sinh,

Nơi Phàm phu thấy… cảnh tình Như Lai.

 

DIỆU TÂM

Bát nhã hằng soi… Tự Tâm mình,

Thảnh thơi, Tỉnh thức… nhập Tính linh,

Thường nơi Giác tính… muôn dụng khởi,

Công đức viên thành… Tâm diệu minh.

 

Hằng biết sáng trong… chính Tâm này,

Nguồn Linh tỏ rạng… cũng là đây,

Không sinh không diệt… đồng Vũ trụ,

Phủ khắp Lục căn… chẳng động lay.

 

7 - CHÂN QUÊ
 

TÂM  THƯỜNG

Sầu muộn mênh mang… chảy lững lờ,

Đêm như thơ thẩn… giữa vườn mơ,

Bỗng trăng ra khỏi… vầng mây tối,

Thoáng chợt hiện lên… mấy vần thơ.

 

Ánh dương dần toả… khắp chân trời,

Chim hót lá reo… hòa nhạc đời,

Thế sự xoay vần… theo gió cuốn,

Tâm thường an lạc… chốn thảnh thơi.

 


ĐỐN GIÁO


Phật chỉ có trong… chúng sinh,

Rời chúng sinh chẳng… thấy hình Phật đâu,

Phật tính sẵn có… khỏi cầu,

Từ Bi Hỷ Xả… nhiệm mầu, linh thông.


Kiến tính thấu tỏ... tính không,

Trung đạo, bát nhã... cùng đồng "chẳng hai",

Chân lý siêu vượt... đúng - sai,

Chân tâm cũng chẳng... trong - ngoài thân ta.


Chúng sinh sống cõi... Ta bà,

Vẫn có ánh huệ… trong nhà tinh anh.

Bồ đề tự tính... tịnh thanh,

Diệu dụng tâm ấy... chắc thành Phật ngay!


 

DIỆU PHÁP TRÍ ĐỘ

Bồ tát Quán Tự Tại,

Dạy Xá Lợi tử rằng,

Tâm quán thường lặng lẽ,

Huệ chiếu hằng sáng soi.

 

Rõ Ngũ uẩn trong ta,

Chẳng hề có tự tính,

Ai thực chứng điều ấy,

Khổ nạn khắc tiêu ngay.

*

Không chẳng khác gì sắc,

Sắc chính thực là không,

Vạn pháp đều như vậy,

Đồng một thể Không này.

 

Căn, Trần, mười tám Giới,

Tứ đế cùng Nhân duyên,

Trí - đắc và năng - sở,

Đều là Không cả mà.

 

Tâm không còn ngăn ngại,

Sợ hãi chẳng còn đâu,

Giữa biển khổ quay đầu.

Liền thấy ngay bến đậu.

*

Bồ Tát quán như thế,

Chứng nhập niết bàn rồi,

Chư Phật trong ba đời,

Cùng đắc vô thượng giác.

 

Diệu pháp Trí độ đấy,

Cứu vớt chúng sinh đây,

Vượt biển khổ sinh tử,

Về bến Giác ngộ này.

 

BÁU NGỌC MA NÍ

Quán Thế Âm Bồ Tát,

Quán soi thấy rõ ràng,

Những viên ngọc Ma Ní,

Trong chúng sinh, ẩn tàng.

 

"Sức sống" cùng "Trí Huệ",

Gắn chặt với "Thời gian",

Ba viên ngọc vô giá ,

Tuyệt nhất cõi nhân gian.

*

"Sức sống" đồng Giác tính,

Sẵn trong mỗi sinh linh,

Giác tính rời - thân diệt,

Trở lại cõi vô tình.

 

"Thời gian"- thời Hiện tại,

Chẳng khứ cũng chẳng lai,

Khi mình đang hít thở,

Tâm cùng Cảnh - chẳng hai.

 

Làm người đều ẩn chứa,

Trí Huệ đầy diệu linh,

Có năng lực rọi chiếu,

Phá tan cõi U minh.

*

Sống tu Bát Chánh Đạo,

Chánh Niệm - nhập Hiện tại,

Chánh Định - hiển Giác linh.

Chánh Kiến - tỏ Huệ minh.

 

Ba viên Ngọc quý đấy,

Phật chỉ dạy cho ta.

Biết diệu dụng Ngọc ấy,

Hạnh phúc bừng nở hoa.

 


GIÁC NGỘ

Ai cũng đều có đủ,

Chân tâm đồng vũ trụ,

Thanh tịnh - chẳng diệt sinh,

Rỗng lặng - hằng diệu linh.

 

Trí huệ tựa Mặt trời,

Trí năng như Mặt trăng,

Ta bà giống Quả đất,

Đạo - “bản đồ Tâm linh”.

*

U mê là  Nguyệt thực,

Mặt trăng đang tối đen,

Bởi Quả đất che khuất,

Hết ánh sáng Mặt trời.

 

Lời nói chẳng thể tả,

Não tưởng khó mà lường,

Suy nghĩ càng xa Đạo,

Chỉ lặng để quán sâu.

 

Biết vào “Cửa Đạo” rồi,

Sống tu từng hơi thở,

Chứng - chẳng chứng gì cả,

Ngộ - rỗng lặng sáng ngời.

*

Ta bà đâu chỉ khổ,

Tịnh độ cũng là đây,

Trong ánh sáng ngập đầy,

Của niềm vui Nhân ái.

 

Chẳng còn “mình và họ”.

Chỉ có “Chúng ta” thôi,

Trên Địa cầu duy nhất,

Vũ trụ quý yêu này.

 

BÌNH MINH

 
Vọng niệm - Vượn nhảy nhót,

Vọng tưởng -  Ngựa chạy hoang,

Vọng tình - Nai lẫn lối,

Tâm bình - chốn lạc an.


Tâm vọng - mặt biển dậy,

Trí năng - Nguyệt tỏa xa,

Chân tâm - Đáy biển lặng,

Trí huệ -  Nhật bừng ra.

 


CHÂN QUÊ


Vọng niệm, vọng tưởng... vọng tình,

Vọng nào chưa lặng... để mình lắng nghe,

Khi ba vọng hết... nhi nhoe,

Lòng êm hiện cảnh... miền quê ru hời.


Sống đời... dạo khắp muôn nơi,

Trí năng phương tiện... giúp người đi xa,

Trí huệ... ánh sáng đèn pha,

Chân tâm Diệu giác… Quê nhà Trượng phu.

Tác giả: Chánh Tín - Hà Vĩnh Tân