Sống như những đóa hoa

Trong xã hội hiện đại, giữa nhịp sống hối hả, ta dễ quen với việc đo giá trị bản thân bằng tốc độ, bằng thành tựu và những gì có thể nắm giữ. Nhưng càng chạy nhanh, ta lại càng dễ quên điều căn bản nhất, là sống thế nào để tâm an, lòng thiện, có ích cho đời. Trong bối cảnh đó, đạo Phật không đưa ra những giáo điều khắt khe, mà lặng lẽ gợi mở một cách sống giản dị, nhẹ nhàng, được gói gọn trong hình ảnh quen thuộc: sống như những đóa hoa.

Hoa sinh ra từ đất, lớn lên nhờ nắng mưa và nở theo cách riêng của mình. Có đóa rực rỡ giữa ban mai, có đóa khiêm nhường nơi góc vườn vắng, có loài tỏa hương nồng nàn, có loài chỉ lặng lẽ khoe sắc. Hoa không so sánh, không tranh giành, cũng không buồn tủi vì nở muộn hay tàn sớm. Trong sự tồn tại tự nhiên ấy, hoa gợi nhắc con người về tính vô thường - một trong những tư tưởng cốt lõi của đạo Phật.

Đức Phật từng chỉ ra rằng mọi sự vật trên đời đều luôn biến đổi. Khi hiểu được quy luật ấy, con người sẽ bớt khổ vì chấp trước. Sống như những đóa hoa là biết trân trọng khi đến và nhẹ lòng khi đi. Hoa nở trọn vẹn trong khoảnh khắc hiện tại, không lo lắng cho ngày mai sẽ tàn, cũng không nuối tiếc vì hôm qua còn là nụ. Đó chính là tinh thần sống tỉnh thức, sống trọn vẹn với “bây giờ và ở đây” mà đạo Phật luôn nhấn mạnh.

Hoa cũng không lựa chọn nơi mình mọc, dù ở bờ ruộng, triền đê hay vách đá khô cằn, nếu đủ duyên, hoa vẫn nở. Con người cũng vậy, không ai tự chọn được hoàn cảnh sinh ra hay những thử thách mình phải đối diện. Tuy nhiên, đạo Phật dạy rằng mỗi người luôn có quyền lựa chọn cách sống. Giữa nghịch cảnh, có người thì oán trách, buông xuôi; nhưng có người lại giữ cho tâm mình trong sáng, không để những điều tiêu cực chi phối. Hình ảnh hoa sen mọc từ bùn nhưng không nhiễm mùi bùn là biểu tượng rõ nét cho khả năng chuyển hóa nội tâm của con người khi biết quay về với chính mình.

Một đóa hoa đẹp không chỉ bởi hình dáng mà còn bởi hương thơm. Hương thơm ấy không nhằm phô trương, mà lan tỏa một cách tự nhiên. Trong đời sống Phật giáo, đó chính là tinh thần từ bi và hạnh bố thí. Sống như những đóa hoa là để sự hiện diện của mình mang lại cảm giác dễ chịu cho người khác, thể hiện qua lời nói hiền hòa, hành động chân thành và thái độ bao dung. Không cần làm những điều lớn lao, chỉ cần không gây tổn thương cho nhau đã là một cách gieo thiện lành giữa đời sống thường nhật.

Hoa nở rồi hoa tàn, nhưng không vì thế mà trở nên vô nghĩa. Cánh hoa rơi xuống, trở về với đất, góp phần nuôi dưỡng những mầm sống mới. Con người cũng vậy, ý nghĩa của một đời người không nằm ở việc tồn tại bao lâu, mà ở chỗ đã để lại điều gì. Đạo Phật không khuyến khích sự bám víu vào danh lợi, mà hướng con người đến lối sống có chánh niệm, có trách nhiệm và biết buông bỏ đúng lúc. Khi thấu hiểu điều đó, con người sẽ sống khiêm nhường và biết nghĩ cho người khác nhiều hơn.

Trong xã hội hiện đại, nơi áp lực và hơn thua dễ làm tâm người xao động, thông điệp “sống như những đóa hoa” mang ý nghĩa nhắc nhở sâu sắc. Đó không phải là lối sống trốn tránh hay thụ động, mà là cách sống tỉnh táo, biết mình là ai, đang ở đâu và cần làm gì cho đúng. Giống như hoa, con người không cần phải trở thành ai khác, mà chỉ cần sống đúng với bản tâm trong sáng của mình.

Sống như những đóa hoa là sống theo tinh thần Phật giáo giữa đời thường: thuận theo nhân duyên, giữ tâm thanh thản, lan tỏa điều thiện lành và chấp nhận vô thường bằng sự an nhiên. Khi mỗi người biết nở một đóa hoa trong chính đời sống của mình, cuộc đời dù còn nhiều lo toan, cũng sẽ bớt khắc nghiệt và thêm nhiều hương sắc nhân ái.

Tác giả: Trà Bình