Tìm về mùa Vu Lan 2023, nhạc sĩ Đình Nghĩ đã sáng tác ca khúc Thương mùa đại hiếu từ ý thơ của thượng tọa Thích Vạn Trí để kính tưởng ân đức đấng sinh thành, đồng thời sẻ chia niềm hiếu hạnh.
Tác giả: Trịnh Chu
Mở đầu ca khúc là nỗi ưu trầm của người con dậy tỏa trong không gian chiều thu bên bến sông quê khi nghĩ về mẹ của mình, nghĩ đến công hạnh người mẹ. Mẹ tảo tần khuya sớm. Mẹ chăm nom gia đình. Mẹ thu vén vẹn toàn mọi nhẽ. Mẹ nuôi dưỡng ước mơ cho con. Mẹ cả đời cơ cực nhưng trong ngần yêu thương:
“Mùa thơ dại trầm ngâm bên kia sông
Mơ mộng chiều thu
Ngồi ngắm nhìn tĩnh tâm trong thinh không
Nỗi lòng chờ mong
Một bông hồng bỗng nhiên nghiêng nghiêng qua
Đêm dài thần tiên
Điệu ru mẹ hồn thiêng”.
Thượng tọa Thích Vạn Trí và nhạc sĩ Đình Nghĩ.
Nhạc sĩ Đình Nghĩ sử dụng những quãng 4, quãng 5 đan xen, khi thăng, lúc giáng, gửi gắm sự kính ngưỡng của người con tới mẹ. Tâm thế nhẹ nhàng, an tĩnh vọng ngắm bóng hình mẹ thân thương, gợi thức bởi điển tích tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ thoát khỏi kiếp quỷ đói nhờ tấm lòng hiếu thảo của mình, nhạc sĩ Đình Nghĩ đã kể câu chuyện cuộc đời của mẹ mình bằng những thi ảnh đầy màu sắc và vũ điệu, giai điệu thì biến hóa theo ý thơ của Thượng tọa Thích Vạn Trí, nhấn nhả những quãng trầm, linh phiêu những nốt cao, lúc hư, khi thực, miên man:
“Bao nhiêu năm trôi
Bóng ngả đường chiều
Ngôi sao bôn ba bên đời
Bồi hồi thương
Tóc mẹ điểm sương”.
Mạch tự sự trong ca khúc Thương mùa Đại hiếu không tuân theo logic thông thường. “Ở đây, nhạc sĩ Đình Nghĩ đã đảo trật tự tuyến tính, nói đến công quả trước, rồi mới nhắc tới công lao của mẹ. Đấy là sự sáng tạo của nhạc sĩ Đình Nghĩ trong việc tạo dựng dấu ấn riêng về một đề tài không mới nhưng cũng chẳng bao giờ cũ – đề tài mẹ”, Thượng tọa Thích Vạn Trí chia sẻ. Chuyển tải thông điệp về tình mẫu tử nhưng tác giả không sa chân kể lễ sự hiếu thuận, chỉ nhất tâm hồi tưởng phẩm hạnh của mẹ:
“Mẹ cõi thiền bình yên lung linh
Con tim yêu thương
Vuông tròn lẽ sống
Đẹp vô ngần trần gian thanh cao”.
Nhận chân phẩm hạnh vuông tròn lẽ sống của mẹ, nhạc sĩ Đình Nghĩ thấy rõ sự thơ dại của mình, và rồi thành tâm ăn năn:
“Lạy Đức Mục Kiền Liên an nhiên
Vô biên linh thiêng
Thương mùa đại hiếu
Vọng kinh cầu nghìn năm ăn năn”.
Soi chiếu bằng ánh sáng của trí tuệ Bát Nhã, tác giả đã đoạn trừ mọi sự chấp chặt sắc tướng. Từ đó, cõi hồng rộng mở miền từ bi:
“Trăng lên cao xanh
Xóa tan muộn phiền
Cơn mưa thênh thang bên đồi
Chiều hồng hoang
Cỏ dại tỉnh say
Thương đêm Vu Lan xa vời”.
Bấy giờ, mọi phiền muộn sẽ tự tan, chỉ còn ánh hào quang của đức Phật chiếu rọi:
“Bừng hào quang
Cong trời ngời sáng”.
Tác giả: Trịnh Chu
